Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nedir?

Güvenlik soruşturması, Arşiv araştırması, Memur, Memur alımı, Soruşturma, İnternet geçmişi, Sosyal medya, Adli sicil kaydı, İstihbarat, MİT, Jandarma, Tıbbi sekreter, Sonuç öğrenme, MSB, Memuriyet

İDARE HUKUKU

Av. İbrahim Altuğ Eliri

12/4/202340 min oku

güvenlik soruşturması
güvenlik soruşturması

Bu yazımızda, Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması konularını detaylı bir şekilde ele alacağız. Özellikle kamu kurumlarına yönelik iş başvurularında önemli bir adım olan güvenlik soruşturması, adayların geçmişlerinin incelenmesini içerir. Güvenlik soruşturması nedir, nelere bakılır, 2024'te bu süreç nasıl işler ve internet geçmişi ne kadar önemlidir gibi birçok sorunun yanıtını bu yazımızda bulacaksınız. Kamu sektöründe iş başvurusu yapmayı düşünen herkesin bu süreç hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Güvenlik soruşturması, adayın geçmişindeki olası riskleri değerlendirerek kamu güvenliğini sağlamayı amaçlar. İnternet geçmişi, sosyal medya hesapları ve daha birçok faktör bu süreçte incelenir. Güvenlik soruşturması nasıl yapılır, nelere dikkat edilir, bu konuda merak ettiğiniz tüm detaylar yazımızda yer alacak.

Giriş

Güvenlik soruşturması nedir?

Güvenlik soruşturması, 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu'na dayalı olarak uygulanan bir süreçtir. Bu süreç, ilk defa kamu görevine atanacak ya da görevi yeniden üstlenecek olan bireylerin geçmişleri, ilişkileri ve güvenlik geçmişlerini inceleyerek, kamusal görevlere atanacak kişilerin güvenilirliğini ve güvenliği sağlamayı amaçlar.

Bu kapsamlı sürecin bir parçası olarak, sadece arşiv araştırması yapılmaz. Aynı zamanda, bireyin görevle ilgili nitelikleri kapsamında, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerindeki bilgileri, yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişkisini, terör örgütleri veya suç örgütleri ile ilişkisi olup olmadığını da içerir. Ayrıca, bu süreç, kişinin görevine yansıyacak hususları, denetime uygun yöntemlerle yerinde araştırmak suretiyle detaylı bir şekilde tespit eder.

Güvenlik soruşturması, bir bireyin polis, jandarma ve MİT gibi kurumlardaki istihbari bilgilerini inceleyerek, yabancı devletler ve kişilerle ilişkilerini, terör örgütleri veya suç örgütleri ile bağlantılarını araştıran, güvenlik ve kamu düzenine hizmet eden bir süreçtir. Bu titiz araştırma, kamu görevine atanacak bireylerin güvenliği ve toplumun güvenliği açısından önemli bir adımdır.

Güvenlik soruşturması, genellikle kamu kurumları ve güvenlikle ilgili pozisyonlara başvuran bireylerin geçmişini inceleyen bir süreçtir. Bu süreç, adayın güvenilirliğini değerlendirmeyi amaçlar ve özellikle devletin veya belirli bir kurumun güvenliği ile ilgili hassas pozisyonlara atanacak kişilerde yaygın olarak uygulanır.

Güvenlik soruşturması genellikle aşağıdaki unsurları içerebilir:

  1. Adli Sicil Kaydı İncelemesi: Adayın geçmişteki adli sicil kayıtları incelenir. Herhangi bir suç kaydı veya olumsuz bir durum tespit edilmeye çalışılır.

  2. Mali Durum İncelemesi: Adayın mali geçmişi, borçları ve finansal durumu değerlendirilir. Bu, adayın güvenilirliğini etkileyebilir.

  3. Eğitim ve İş Geçmişi İncelemesi: Adayın beyan ettiği eğitim ve iş geçmişi doğrulanır. Gerçeğe aykırı bilgilerin tespiti önemlidir.

  4. Referans Kontrolü: Adayın daha önce çalıştığı yerlerden veya tanıdıklarından alınan referanslar, adayın profesyonel geçmişi hakkında daha fazla bilgi sağlar.

  5. Güvenlikle İlgili Diğer Kontroller: Adayın güvenliğini etkileyebilecek diğer faktörler de incelenebilir, örneğin sosyal medya aktiviteleri, ilişkileri vb.

Güvenlik soruşturması, adayın güvenilirlik derecesini belirleyerek kamu güvenliğini sağlamayı amaçlar. Bu süreç, devletin ve kurumların hassas bilgilerine erişim sağlayacak bireylerin seçiminde kritik bir rol oynar.

Hangi durumlarda güvenlik soruşturması olumsuz çıkar?

Güvenlik soruşturması, bir bireyin güvenlik ve güvenilirlik açısından incelendiği bir süreçtir. Güvenlik soruşturması sonucu olumsuz çıkabilir ya da bir bireyin güvenlik açısından risk taşıdığı durumları belirleyebilir. İşte güvenlik soruşturmasının olumsuz çıkma nedenleri:

  1. Adli Sicil Kayıtları: Geçmişteki suç kayıtları veya adli sicilinde yer alan olumsuz durumlar güvenlik soruşturmasında negatif bir etki yaratabilir.

  2. Terör veya Suç Örgütleri ile İlişki: Güvenlik soruşturması, bireyin terör örgütleri veya suç örgütleri ile bağlantısı olup olmadığını araştırır. Bu tür ilişkiler, güvenlik soruşturması sonucunu olumsuz etkileyebilir.

  3. Yabancı Ülkelerle İlişkiler: Güvenlik soruşturması, bireyin yabancı devlet kurumları ve kişilerle olan ilişkilerini inceler. Güvenlik riski taşıyan yabancı bağlantılar, olumsuz bir sonuca yol açabilir.

  4. Ciddi Disiplin Suçları: Özellikle kamu görevine atanacak bireylerde, ciddi disiplin suçları (örneğin, görevi ile ilgili ciddi ihmal, kötüye kullanım) olumsuz bir güvenlik değerlendirmesine neden olabilir.

  5. Güvenilirlik ve Ahlaki Değerler: Bireyin güvenilirlik düzeyi, ahlaki değerleri ve toplum normlarına uygun davranışları da güvenlik soruşturması kapsamında değerlendirilir. Bu değerlendirmeler olumsuz ise, güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanabilir.

Güvenlik soruşturmasının olumsuz çıkması, bireyin belirli bir pozisyona atanmasını engelleyebilir veya mevcut bir görevden uzaklaştırılmasına neden olabilir. Her durum benzersizdir ve güvenlik soruşturmalarının sonuçları, yerel yasal düzenlemelere ve kurum politikalarına bağlı olarak değişebilir.

Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan bireyler, genellikle iki temel yola başvurabilirler: İdari işlemin geri alınması, kaldırılması, düzeltilmesi veya değiştirilmesi için dava açma süresi içinde (genellikle 60 gün) ilgili işlemi yapan makamın üst makamına başvuruda bulunulabilir. Eğer böyle bir makam yoksa, işlemi yapan makama başvuru yapılabilir.

İkinci yol ise Dava Yolu'dur. Güvenlik soruşturmasının olumsuz olduğu ve atamanın gerçekleşmediği kararı bireylere tebliğ edilebilir veya kurumun sitesinde ilan edilebilir. Tebliğ veya ilanın öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekmektedir. Bu süre önemlidir çünkü sürenin geçmesi durumunda davanın açılma olanağı ortadan kalkabilir. Bu davalara genellikle idare mahkemelerinde başvurulur. Ancak, dava açılmadan önce işlemi yapan idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesine başvurulması gereklidir.

Dava açıldıktan sonra, idare mahkemesi, idareden güvenlik soruşturmasının neden olumsuz olduğuna dair bilgi ve belge talep eder. Danıştay'ın güvenlik soruşturmalarına ilişkin ortaya koyduğu içtihatlar ve somut olayın özelliklerine göre mahkeme, davanın reddine veya dava konusu işlemin iptaline karar verebilir.

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması neye bakılır?

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nun “Arşiv araştırması” başlıklı 4. maddesinde arşiv araştırması tanımlanmıştır. Buna göre arşiv araştırması;

"a) Kişinin adli sicil kaydının,

b) Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hâlen aranıp aranmadığının,

c) Kişi hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının,

ç) Kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları ve 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesinin beşinci ve 231 inci maddesinin onüçüncü fıkraları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların,

d) Hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının,

mevcut kayıtlardan tespit edilmesidir."

Bu bağlamda, belirtilen hükme göre arşiv araştırması sırasında göz önünde bulundurulan unsurlar aşağıdaki gibidir:

  • Adli Sicil Kayıtları: Bireyin adli sicil kayıtları incelenir.

  • Kolluk Kuvvetleri Tarafından Aranma Durumu: Bireyin kolluk kuvvetleri tarafından aranıp aranmadığı değerlendirilir.

  • Tahdit (Sınırlama/Kısıtlama) Durumu: Birey hakkında herhangi bir tahditin olup olmadığı araştırılır.

  • Kesinleşmiş Mahkeme Kararı: Birey hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı olup olmadığı kontrol edilir.

  • Kamu Davasının Açılmasının Erteleme Kararı: Birey hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesine dair bir karar olup olmadığı incelenir.

  • Hüküm Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı: Birey hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair bir karar olup olmadığına bakılır.

  • Kamu Görevinden Çıkarılma veya Memurluktan Çıkarma Cezası: Birey hakkında kamu görevinden çıkarılma veya kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığı değerlendirilir

Güvenlik soruşturması, bireylerin güvenlik ve güvenilirlik açısından değerlendirildiği bir süreçtir. Bu soruşturmada incelenen başlıca unsurlar şunlardır:

  1. Adli Sicil Kayıtları: Bireyin geçmiş adli sicil kayıtları incelenir. Geçmişteki suç kayıtları ve adli sicil durumu, güvenlik soruşturmasında önemli bir faktördür.

  2. İstihbarat Bilgileri: Kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinden alınan bilgiler, bireyin terör örgütleri, suç örgütleri veya başka tehlikeli unsurlarla bağlantısı olup olmadığını değerlendirmek amacıyla incelenir.

  3. Mülkiyet ve Finansal Durum: Bireyin mülkiyet durumu ve finansal geçmişi, güvenlik soruşturması kapsamında değerlendirilir. Özellikle şüpheli veya anormal finansal aktiviteler dikkate alınır.

  4. Yabancı İlişkiler: Bireyin yabancı devlet kurumları veya kişilerle olan ilişkileri incelenir. Bu, potansiyel güvenlik riskleri oluşturabilir.

  5. Ahlaki Değerler ve Davranışlar: Bireyin genel ahlaki değerleri, sosyal davranışları ve toplum normlarına uyumu göz önünde bulundurulur.

  6. Eğitim ve İş Geçmişi: Bireyin eğitim geçmişi ve iş deneyimleri, güvenlik soruşturması sürecinde değerlendirilir. Özellikle belirli pozisyonlara atanacak kişiler için bu unsurlar önemli olabilir.

  7. Gizli Bilgiye Erişim İhtiyacı: Eğer bireyin işi, gizli bilgilere erişim gerektiriyorsa, güvenlik soruşturması bu kapsamda daha detaylı olabilir.

Bu unsurlar, genel olarak bir bireyin güvenlik ve güvenilirlik durumunu değerlendirmek üzere göz önüne alınan faktörlerdir. Güvenlik soruşturmaları genellikle devlet kurumları, askeri birimler veya güvenlikle ilgili hassas pozisyonlar için gerçekleştirilir ve bu süreçler ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nun 5. maddesinde ise güvenlik soruşturması, arşiv araştırmasındaki hususlara ilave olarak kişinin;

"a) Görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin,

b) Yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin,

c) Terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının,

mevcut kayıtlardan ve kişinin görevine yansıyacak hususların denetime elverişli olacak yöntemlerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesidir."

Güvenlik soruşturması süreci nasıl işler?

İşbu kanun maddesine göre;

Güvenlik soruşturması süreci, "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu" kapsamında belirlenen prosedürlere dayanır. Bu süreç, aşağıdaki adımları içerir:

  1. Başvuru ve Onaylama:

    • Bireyin belirli bir pozisyon için başvurusu üzerine güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması başlar.

    • Başvuru sahibi yazılı bir onay verir.

  2. Yetkili Birimlerin Görevi:

    • Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli yetkili birimlerdir.

  3. Bilgi ve Belgelerin Toplanması:

    • Bu birimler, kendilerine iletilen taleple sınırlı olarak bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden gerekli bilgi ve belgeleri toplar.

    • Karar ve kayıtların da ilgili olduğu belirli durumlar göz önüne alınır.

  4. Elektronik Ortam ve Bilgisayar Logları:

    • Yapılan soruşturmada, hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapılamaz, log kayıtları değiştirilemez veya silinemez.

    • Elde edilen bilgiler yetkisiz kişilerle paylaşılamaz veya yayın yoluyla duyurulamaz.

  5. Değerlendirme Komisyonu Oluşturulması:

    • Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonuçları değerlendirilmesi amacıyla bir Değerlendirme Komisyonu kurulur.

    • Komisyon, farklı kurumlardan üyelerden oluşur ve genelde beş kişiden oluşur.

  6. Memuriyet ve Kamu Görevlerine Uygunluğun Değerlendirilmesi:

    • Değerlendirme Komisyonu, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verileri değerlendirerek memuriyet veya kamu görevlerine uygunluğu belirler.

  7. Değerlendirme Raporunun Sunulması:

    • Değerlendirme Komisyonu, kendisine iletilen verilere dayanarak nesnel ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire sunar.

Bu süreç, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yürütülmesindeki temel adımları içermektedir. Mahkemeler tarafından talep edildiğinde, ilgili bilgilerin sunulması gereklidir.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nu Madde 6  

"(1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılır.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler, kendilerine iletilen taleple sınırlı olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden gerekli bilgi ve belgeler ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamındaki karar ve kayıtları almaya yetkilidir.

(3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerde yetkilendirilmiş personel, hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapamaz, log kayıtlarını değiştiremez veya silemez, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşamaz veya yayın yoluyla duyuramaz. Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşamaz ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına veremez. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler tarafından bu hususlara ilişkin gerekli tedbirler alınır."

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’nu Madde 7

"(1) Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla Değerlendirme Komisyonu kurulur. Değerlendirme Komisyonu; Cumhurbaşkanlığında İdari İşler Başkanının görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığında genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, personel ve hukuk birimleri ile uygun görülecek diğer birimlerden birer üyenin katılımıyla başkan dahil en az beş kişiden ve tek sayıda olacak şekilde oluşturulur. Milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki değerlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumları bünyesindeki Değerlendirme Komisyonunca yapılır.

(2) Memuriyet veya kamu görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal veriler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Değerlendirme Komisyonuna iletilir.

(3) Değerlendirme Komisyonu kendisine iletilen verilere ilişkin nesnel ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire sunar. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulur."

Güvenlik soruşturması süreci genellikle aşağıdaki adımları içerir:

  1. Başvuru ve Onaylama:

    • Güvenlik soruşturması süreci genellikle belirli bir pozisyona atanacak veya güvenlik gerektiren bir görevi yerine getirecek bireyler için başlar.

    • Başvuruda bulunan kişi, soruşturmanın başlatılmasına dair yazılı bir onay verir.

  2. Doküman İnceleme:

    • Başvuru sahibinin kişisel bilgileri, kimlik belgeleri, önceki iş geçmişi ve eğitim durumu gibi dokümanlar incelenir.

    • Bu aşama, başvuru sahibinin beyanlarının ve sunduğu belgelerin doğruluğunu doğrulamayı amaçlar.

  3. Adli Sicil Kontrolü:

    • Başvuru sahibinin adli sicil kayıtları incelenir. Geçmişteki suç kayıtları ve adli sicil durumu gözden geçirilir.

  4. İstihbarat Bilgisi Toplama:

    • Kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinden alınan bilgilerle başvuru sahibinin güvenlik durumu değerlendirilir.

    • Terör örgütleri, suç örgütleri veya diğer güvenlik riskleri ile bağlantısı olup olmadığı araştırılır.

  5. Referans Kontrolü:

    • Başvuru sahibinin referanslarından alınan görüşler ve geri bildirimler değerlendirilir.

    • Önceki iş yerleri veya eğitim kurumlarından alınan referanslar, başvuru sahibinin iş etiği ve güvenilirliği hakkında bilgi sağlar.

  6. Mülakatlar:

    • Başvuru sahibi ile birebir mülakatlar yapılabilir. Bu mülakatlarda geçmiş deneyimleri, motivasyonu ve güvenlikle ilgili sorulara verdiği yanıtlar değerlendirilir.

  7. Güvenlik Belgesi İncelemesi:

    • Başvuru sahibinin daha önce çalıştığı yerlerden alınan güvenlik belgeleri incelenir.

    • Daha önceki güvenlik soruşturması süreçlerindeki değerlendirmeler gözden geçirilir.

  8. Sonuç Bildirimi:

    • Güvenlik soruşturması tamamlandığında, sonuçlar yazılı bir rapor halinde sunulur.

    • Bu rapor, başvuru sahibinin güvenlik açısından uygun olup olmadığını belirtir.

  9. Değerlendirme ve Atama:

    • Güvenlik soruşturması raporu, ilgili otoriteler veya kurum yönetimi tarafından değerlendirilir.

    • Başvuru sahibinin güvenlik değerlendirmesi olumlu ise, atama veya göreve başlama işlemleri gerçekleşir.

Bu adımlar genel bir çerçeve sunar ve ülkeden ülkeye, sektörden sektöre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, güvenlik soruşturması süreçleri genellikle mahremiyet ve güvenlik nedenleriyle detaylı bir şekilde belirlenmiştir. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması en kısa ne kadar sürer?

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin 12. maddesine göre, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talepleri ilgili makama ulaştıktan sonra, arşiv araştırması sonuçları en geç 30 iş günü içinde, güvenlik soruşturması sonuçları ise en geç 60 iş günü içinde cevaplandırılır. Bu sürelerde hafta sonları ve tatil günleri dâhil değildir, yani takvim günleri değil iş günleriyle sınırlıdır.

Güvenlik soruşturması süresi, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir ve ülkeden ülkeye, uygulama alanına ve yerel yönetmeliklere göre farklılık gösterebilir. Ayrıca, soruşturmanın karmaşıklığı, talep edilen bilgilerin hızlı bir şekilde temin edilebilmesi ve diğer birçok değişken bu süreyi etkileyebilir.

Genel olarak, güvenlik soruşturması süreci birkaç hafta ile birkaç ay arasında sürebilir. Ancak, özellikle karmaşık durumlar veya daha detaylı araştırmalar gerektiren durumlarda bu süre daha da uzayabilir.

Başvuru yapılan kurum veya kuruluş, güvenlik soruşturması süresini belirleme ve başvuru sahibine süre konusunda bilgi verme konusunda yetkilidir. Başvuru sahibi, güvenlik soruşturması sürecinin uzunluğunu önceden belirleyebilmek için başvurdukları kurum veya kuruluşun yönergelerini takip etmelidir.

Güvenlik soruşturması ne kadar sürer?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçleri, "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği"nin 12. maddesinde belirlenen kurallara tabidir. Bu maddeye göre, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talepleri ilgili makama ulaştıktan sonra arşiv araştırması sonuçları en geç 30 iş günü, güvenlik soruşturması sonuçları ise en geç 60 iş günü içinde cevaplandırılır. Ancak, bu sürelerde hafta sonları ve tatil günleri dâhil değildir, bu nedenle 30/60 iş günü, takvim günleriyle eş değil, iş günleriyle sınırlıdır.

Bu sürelerin, idare açısından hak düşürücü değil düzenleyici süreler olduğu unutulmamalıdır. Yani, kolluk birimleri belirlenen süre içinde soruşturmayı tamamlamazsa, bu durumda soruşturmanın yapılması imkânsız hale gelmez. Bu sürenin geçmiş olması, idarenin hâlâ güvenlik soruşturması yapma yetkisine sahip olduğu anlamına gelir. Mahkemeler de sadece süre geçtiği için bu işlemi iptal etmezler.

Süreç, kurumdan kuruma veya kişinin durumuna bağlı olarak değişebilir. Örneğin, sağlık sektörü için MİT veya kolluk birimlerine yapılan yazışmalar, Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlik alımlarında benzer bir şekilde uygulanır. Kolluk birimlerinin yoğunluğu veya kişiyle ilgili toplanması gereken veri sayısı gibi faktörler, sürecin uzamasına neden olabilir.

Özellikle Milli Savunma Bakanlığı'nın uzman çavuş ve uzman erbaş alımlarında, başvuru sayısının fazla olması sebebiyle soruşturma süresi diğer kurumlara göre biraz daha uzun olabilir. Üniversitelerde ise, akademik personel alımlarında genellikle kurumlar arası görüş alışverişi yapılarak süreç yönetilir. 

Avukat için bize ulaşabilirsiniz.

Arşiv araştırması nedir?

Arşiv araştırması, genellikle güvenlik soruşturmaları veya benzeri incelemeler sırasında kullanılan bir terimdir. Bu süreç, bireyin geçmişine dair resmi kayıtları, belgeleri ve dosyaları inceleyerek geçmişteki faaliyetlerini, ilişkilerini ve olayları ortaya çıkarmayı amaçlar. Arşiv araştırması, genellikle kamu kurumları, güvenlik birimleri veya özel sektör kuruluşları tarafından istihdam süreçlerinde kullanılır.

Arşiv araştırması aşağıdaki unsurları içerebilir:

  1. Adli Sicil Kayıtları:

    • Bireyin adli sicil kayıtları, geçmişteki suçları veya hukuki sorunları belirlemek amacıyla incelenir.

  2. Eğitim ve İş Geçmişi:

    • Bireyin eğitim geçmişi, önceki iş deneyimleri ve referanslar araştırılır.

  3. Mali Durum:

    • Finansal geçmiş, kredi geçmişi ve mali durum değerlendirilebilir.

  4. Sağlık Kayıtları:

    • Sağlık durumuyla ilgili kayıtlar incelenebilir, özellikle güvenlikle ilgili pozisyonlarda bu önemli olabilir.

  5. İlişkiler ve Bağlantılar:

    • Bireyin aile bağlantıları, sosyal çevresi ve ilişkileri gözden geçirilebilir.

  6. Güvenlik ile İlgili Kayıtlar:

    • Terörizmle ilişkilendirilmiş olup olmadığı veya güvenlik riski taşıyıp taşımadığına dair bilgiler araştırılabilir.

Bu tür araştırmalar, genellikle bir kişinin güvenilirliğini değerlendirmek ve belirli bir pozisyon veya görev için uygunluğunu belirlemek amacıyla yapılır. Bu süreç, güvenlik açısından kritik rollerde çalışacak bireyler için standart bir adımdır.

Güvenlik soruşturmasında kimlere bakılıyor?

Güvenlik soruşturması, genellikle belirli bir pozisyon veya göreve atanacak kişiler için uygulanan bir süreçtir. Güvenlik soruşturmasında bakılan unsurlar, kişinin geçmişi, güvenilirliği ve güvenlikle ilgili pozisyona uygunluğunu değerlendirmek amacıyla incelenir. Bu süreçte bakılan bazı önemli unsurlar şunlar olabilir:

  1. Adli Sicil Kayıtları:

    • Kişinin geçmişteki suç kayıtları ve adli sicili incelenir.

  2. Eğitim ve İş Geçmişi:

    • Kişinin eğitim geçmişi, önceki iş deneyimleri ve referanslar değerlendirilir.

  3. Mali Durum:

    • Finansal geçmiş, kredi geçmişi ve mali durumu araştırılabilir.

  4. Sağlık Kayıtları:

    • Kişinin sağlık durumu ve sağlık geçmişi değerlendirilebilir, özellikle belirli sağlık standartlarına uyması gereken pozisyonlarda.

  5. Güvenlik ile İlgili Kayıtlar:

    • Kişinin terörizmle ilişkilendirilmiş olup olmadığı veya güvenlik riski taşıyıp taşımadığına dair bilgiler araştırılabilir.

  6. İlişkiler ve Bağlantılar:

    • Kişinin aile bağlantıları, sosyal çevresi ve ilişkileri değerlendirilebilir.

  7. Güvenlik Birimleri ile İlişkiler:

    • Kişinin güvenlik birimleri ile ilişkileri, daha önceki güvenlik soruşturmaları ve araştırmaları incelenebilir.

  8. Yabancı İlişkiler:

    • Kişinin yabancı devletlerle veya organizasyonlarla olan ilişkileri değerlendirilebilir, özellikle ulusal güvenlik açısından önemli pozisyonlarda.

Bu unsurlar, güvenlik soruşturmasının kapsamını oluşturur ve kişinin güvenlikle ilgili bir pozisyon için uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla dikkatlice incelenir. Güvenlik soruşturması genellikle devletin güvenlik birimleri veya belirli sektörlerde faaliyet gösteren özel güvenlik birimleri tarafından gerçekleştirilir. 

Avukat için bize ulaşabilirsiniz.

Özel güvenlik soruşturması ne kadar sürer?

Özel güvenlik hizmetleri kapsamında yürütülen özel güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, 4045 sayılı Kanun’un 1. maddesine dayanılarak çıkarılan ve 12/04/2020 tarihinde yürürlüğe giren Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği tarafından düzenlenmektedir. Bu yönetmeliğin "Yöntem" başlıklı 12. maddesinin 1. fıkrasının c bendine göre, arşiv araştırması sonuçları en geç 30 iş günü, güvenlik soruşturması sonuçları ise en geç 60 iş günü içinde cevaplandırılır.

Bu süreçte belirtilen tüm hususlar, özel güvenlik hizmetleri kapsamında gerçekleştirilen soruşturmalar için geçerlidir. Aynı şekilde, soruşturmanın olumsuz sonuçlanması durumunda, bir avukattan yardım alarak, idari işlemin tebliğinden itibaren 60 gün içinde idari dava açılması önemlidir. İdari dava açılmadan önce, işlemin neden olumsuz sonuçlandığı hakkında bilgi ve belge talep edilemez, idarenin savunması öğrenilemez.

Güvenlik soruşturması olumsuz gelirse ne yapmalı?

Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanması durumunda, bireylerin izleyebileceği bazı adımlar şunlar olabilir:

  1. İdari İtiraz:

    • İlk olarak, olumsuz sonuç alındığında bireyler, soruşturmanın yapıldığı kuruma (genellikle ilgili kamu kurumu) başvurarak idari itirazda bulunabilirler. Soruşturmanın neden olumsuz sonuçlandığı konusunda bilgi talep edilebilir ve bu aşamada düzeltici bir işlem için başvuru yapılabilir.

  2. Avukat Yardımı:

    • Bir avukattan yardım almak, olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturması ile ilgili hukuki süreçte rehberlik sağlayabilir. Avukat, başvurulacak yol ve izlenecek strateji konusunda danışmanlık yapabilir.

  3. İdari Dava Açma:

    • İdari itirazın olumlu sonuç vermemesi durumunda, bireyler idari dava açabilirler. İdari dava süreci, olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmasının hukuki açıdan değerlendirilmesine olanak tanır.

  4. Mahkeme Başvurusu:

    • İdari dava sonrasında olumlu bir sonuç alınamazsa, bireyler idare mahkemesine başvurabilirler. Mahkeme sürecinde, güvenlik soruşturmasının hukuki dayanağı ve olumsuz sonuçlanmasının gerekçeleri detaylı bir şekilde değerlendirilir.

  5. Gerekirse İlgili Kurumlarla İletişim:

    • Olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmasıyla ilgili olarak, başvuru yapılan kurum veya kuruluş ile iletişime geçmek de bir seçenektir. Düzeltici önlemler alınabilir veya bilgi eksiklikleri giderilebilir.

  6. Düzeltme ve İyileştirme Çabaları:

    • İdari süreçler ve mahkeme kararları doğrultusunda, bireyler olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmasını düzeltmek ve iyileştirmek için gerekli düzeltici adımları atabilirler.

Her durum özeldir ve bu adımların etkili olabilmesi için uzman bir hukuk danışmanından destek almak önemlidir. Hukuki süreçler karmaşık olabilir, bu nedenle profesyonel yardım almak, bireylerin haklarını savunmalarına yardımcı olabilir. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması olumsuz olanlar memur olabilir mi?

Güvenlik soruşturması olumsuz olan bireylerin memur olup olamayacağı konusu, bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. Güvenlik soruşturması genellikle kamu kurumları tarafından belirli pozisyonlara atanacak olan kişiler için uygulanan bir süreçtir. Bu süreç, adayın geçmişini, güvenilirliğini ve güvenlikle ilgili pozisyona uygunluğunu değerlendirmeyi amaçlar.

Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanması durumunda, genellikle bu kişinin belirli güvenlik standartlarına uymadığı veya güvenlik riski taşıdığı düşünülmektedir. Bu nedenle, olumsuz bir güvenlik soruşturması, bireyin belirli kamu görevlerine atanmasını engelleyebilir.

Ancak, her durum özeldir ve bu konuda net bir kural yoktur. Güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlanması durumunda, bireylerin yapabileceği adımlar arasında itiraz etme, hukuki danışmanlık alarak dava açma gibi seçenekler bulunabilir. İdari mahkeme kararlarına ve sürecin detaylarına bağlı olarak, olumsuz bir güvenlik soruşturması sonucu olan bireyin memur olma şansı değişebilir.

Bireylerin bu durumda profesyonel hukuki danışmanlık alması ve sürecin detaylarını incelemesi önemlidir. Hukuki süreçler karmaşık olabilir ve her durum farklıdır, bu nedenle bireylere özgü bir değerlendirme yapmak için uzman bir avukatın rehberliği önemli olabilir. 

Avukat için bize ulaşabilirsiniz.

Soruşturma dosyası memuriyete engel mi?

Güvenlik soruşturması veya başka bir soruşturma dosyasının, memuriyet başvurusu yapacak bir bireyin işlemlerine engel olup olmayacağı durumdan duruma değişebilir. Genellikle bu tür soruşturmalar, kişinin geçmişini, güvenilirliğini ve belirli bir göreve uygunluğunu değerlendirmeyi amaçlar.

Eğer bir güvenlik soruşturması veya başka bir soruşturma olumsuz sonuçlanırsa, bu durum memuriyet başvurusunu etkileyebilir. Kamu kurumları, olumsuz bir güvenlik geçmişine sahip olduğuna inandıkları bireyleri belirli pozisyonlara atanmak konusunda çekince gösterebilir.

Ancak, bu durumun her zaman kesin bir engel olup olmadığı, ülkenin yasal düzenlemelerine, yapılan soruşturmanın içeriğine ve başvurulan pozisyonun niteliğine bağlıdır. Bireylerin bu tür durumlarla karşılaşması durumunda, hukuki danışmanlık alarak süreci anlamaları ve gerekli adımları atmaları önemlidir.

İlgili yasal düzenlemeler ve uygulamalar ülkeden ülkeye farklılık gösterir, bu nedenle bireylerin yerel yasalara göre hareket etmeleri önemlidir. Hukuki bir uzmana danışmak, kişinin haklarını anlamalarına ve savunmalarına yardımcı olabilir. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Arşiv araştırmasında aileye bakılır mı?

Arşiv araştırması, genellikle bir güvenlik soruşturması sürecinin bir parçası olarak gerçekleştirilen bir incelemedir. Ancak, bu tür araştırmalarda tam olarak hangi bilgilerin incelendiği ve hangi kapsamda araştırma yapıldığı, ülkenin yasal düzenlemelerine, kurum politikalarına ve araştırmayı yürüten kuruluşun politikalarına bağlı olarak değişebilir.

Bazı durumlarda, aile üyelerine yönelik araştırmalar, özellikle güvenlik ve güvenilirlikle ilgili pozisyonlar için yapılır. Bu tür bir araştırma genellikle aile üyelerinin geçmişi, bağlantıları, finansal durumu veya diğer güvenlikle ilgili faktörleri içerebilir.

Ancak, bu konuda kesin bir kural yoktur ve ülkeden ülkeye, kurumdan kuruma farklılık gösterir. Aile üyelerine yönelik araştırmanın yapılıp yapılmayacağı ve hangi bilgilerin inceleneceği, belirli bir güvenlik standartlarına veya pozisyona uygunluk değerlendirmesiyle ilgilidir.

Bu nedenle, güvenlik soruşturmaları veya arşiv araştırmaları sürecinde hangi bilgilerin incelendiğini tam olarak anlamak için yerel yasal düzenlemeleri ve ilgili kurum politikalarını incelemek önemlidir. 

Avukat için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması olumlu olduğunu nasıl anlarsın?

Güvenlik soruşturması sonuçları genellikle resmi bir bildirim veya yazılı bir belge ile adaya iletilir. Ancak, güvenlik soruşturması sonuçlarına dair resmi bir belge almadan önce bazı durumlarda adayın bu konuda bilgi sahibi olması mümkün olmayabilir. İşte güvenlik soruşturması olumlu olduğunu düşündüğünüz durumları anlamak için takip edebileceğiniz bazı genel ipuçları:

  1. Sürecin Hızı: Genellikle, güvenlik soruşturması olumlu sonuçlandıysa, süreç daha hızlı tamamlanabilir. Olumsuz durumlarda ise soruşturma süreci daha uzun sürebilir.

  2. İlan ve İletişim: Güvenlik soruşturması olumlu sonuçlandığında, ilgili kurum veya kuruluş size bu konuda resmi bir bildirimde bulunabilir. İlanlar genellikle resmi internet sitelerinde veya doğrudan adaylara iletilen yazılı bir bildiri aracılığıyla yapılır.

  3. Başvuru Durumu: Eğer bir iş veya göreve başvuruyorsanız ve başvurunuz olumlu bir şekilde değerlendirilmişse, bu, güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlandığı anlamına gelebilir.

  4. İlgili Yetkililere Soru: Başvurduğunuz kurum veya kuruluşa doğrudan başvurarak güvenlik soruşturması sonuçları hakkında bilgi alabilirsiniz.

  5. Referans Kontrolü: Bazı durumlarda, referanslarınız aracılığıyla da güvenlik soruşturması sonuçları hakkında bilgi alabilirsiniz. Ancak, bu bilgilerin paylaşılma şekli ve kapsamı kurumdan kuruma değişebilir.

Unutulmamalıdır ki, güvenlik soruşturması süreci genellikle gizli tutulur ve adaylara her zaman detaylı bilgi verilmeyebilir. Bu nedenle resmi bildirim veya belge almadan önce kesin bir bilgiye sahip olmak zor olabilir. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması olumsuz olursa ne olur?

Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanırsa, bu durum adayın belirli bir göreve veya pozisyona atanmasını engelleyebilir. Olumsuz bir güvenlik soruşturması genellikle adayın güvenilirlik, dürüstlük, ve belirli bir pozisyona uygunluk açısından belirli standartları karşılamadığına dair bir değerlendirmeyi yansıtabilir.

Olumsuz bir güvenlik soruşturması durumunda şu olabilir:

  1. Atama Engeli: Olumsuz bir güvenlik soruşturması, adayın belirli bir kamu görevine atanmasını engelleyebilir. Bu durum, özellikle güvenlikle ilgili pozisyonlarda veya devletin hassas bilgilere erişim gerektiren görevlerde daha sık görülebilir.

  2. İş Başvurularında Sorun: Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan bir kişi, bu durumu iş başvurularında beyan etmek zorunda olabilir. Bu durum, gelecekteki iş başvurularında değerlendirme sürecini etkileyebilir.

  3. Hak İhlali İddiası: Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlandığında aday, sürecin adil ve yasalara uygun bir şekilde yürütülmediğini düşünüyorsa, bu durumu hukuki yollarla sorgulama hakkına sahip olabilir.

  4. İtiraz ve Dava Hakkı: Adaylar, güvenlik soruşturması sonucuna itiraz etme ve hukuki olarak itirazda bulunma hakkına sahiptir. Olumsuz bir sonuç durumunda hukuki süreç başlatma seçeneği değerlendirilebilir.

Bu durumlar ülkeden ülkeye, kurumdan kuruma ve güvenlik soruşturmasının amacına bağlı olarak değişebilir. Adaylar, güvenlik soruşturması sürecinin detaylarını ve sonuçları değerlendirmek için yerel yasal düzenlemelere ve kurum politikalarına danışmalı veya hukuki danışmanlık almalıdır. 

Güvenlik soruşturması kalktı mı?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasıyla ilgili bazı yasa maddeleri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Örneğin, memur alımlarında güvenlik soruşturması yapılmasını öngören 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48-A/8. Maddesi ve 399 sayılı KHK kapsamında sözleşmeli personel alımlarında aranan güvenlik soruşturması şartını düzenleyen madde iptal edilmiştir. Bu iptal kararları Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Ayrıca, 4045 sayılı Kanunun 1. maddesinin 2. fıkrası da Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Ancak, güvenlik soruşturması konusunda yeni bir yasa teklifi TBMM'ye sunulmuş durumda ve henüz görüşülme aşamasındadır. Yeni kanunun getireceği değişiklikler, teklifin Mecliste yasalaşması sonrasında değerlendirilecektir.

Bu iptal kararları sonucunda memurlar, sözleşmeli personel, 4-b li personel, kadroya geçirilen işçiler, akademik personel ve 657 sayılı Kanuna atıf yapılan tüm mevzuata tabi personel bakımından güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması uygulaması kaldırılmıştır. Örneğin, öğretmenlik, hemşirelik gibi atamalarda güvenlik soruşturması yapılamaz hale gelmiştir.

Ancak, asker, polis, hakim, savcı, istihbarat görevlileri, infaz koruma memuru gibi bazı meslekler bakımından hala güvenlik soruşturması yapılmaktadır. Bu soruşturmalarda artık UYAP'ta yer alan verilere ulaşılarak işlem yapılamamaktadır. Örneğin, polis adayının aldığı takipsizlik, beraat veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) gibi kararlar artık atamalarda kullanılamamakta ve mahkemeler tarafından iptal edilmektedir.

Güvenlik soruşturmasında WhatsApp bakılır mı?

Güvenlik soruşturmaları genellikle adayın güvenilirliğini ve geçmişini değerlendirmeyi amaçlar. Bu kapsamda, adayın sosyal medya hesapları da incelenebilir. Ancak, bu durum ülkeden ülkeye ve uygulama yapan kuruma göre değişebilir.

WhatsApp veya diğer sosyal medya platformlarının incelenmesi, özellikle adayın güvenlikle ilgili bir pozisyona atanması planlanıyorsa daha sık görülebilir. Ancak, bu tür incelemeler genellikle yasal düzenlemelere ve kişisel gizlilik haklarına saygı çerçevesinde yapılmalıdır.

Kişisel gizlilik hakları ve yasal düzenlemeler konusundaki hassasiyetler göz önüne alındığında, güvenlik soruşturması sürecinde hangi bilgilerin incelenebileceği ve nasıl kullanılabileceği genellikle belirli bir yasal çerçeve içinde düzenlenir. Adayların bu süreçte bilgilendirilmesi ve haklarına saygı gösterilmesi önemlidir.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 4. maddesinde belirtilen aşağıdaki ilkelere aykırı hareket edilemez. Bu ilkeler;

"a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma.

b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma.

c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme.

ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma.

d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme" şeklindedir.

Güvenlik soruşturmasında Instagram mesajlara bakılır mı?

Güvenlik soruşturmaları genellikle adayın güvenilirliğini değerlendirmek amacıyla yapılır. Bu kapsamda adayın sosyal medya hesapları da incelenebilir. Instagram mesajları da bu inceleme kapsamında değerlendirilebilir. Ancak, bu tür incelemeler genellikle yasal düzenlemelere ve kişisel gizlilik haklarına saygı çerçevesinde yapılmalıdır.

Hangi tür bilgilerin incelenebileceği ve nasıl kullanılabileceği, genellikle ülkeden ülkeye ve uygulama yapan kuruma göre değişebilir. Kişisel gizlilik hakları ve yasal düzenlemeler konusundaki hassasiyetler göz önüne alındığında, güvenlik soruşturması sürecinde sosyal medya mesajları gibi özel bilgilerin incelenmesi konusunda belirli bir yasal çerçeve içinde düzenlemeler bulunabilir.

Adayların bu süreçte bilgilendirilmesi, haklarına saygı gösterilmesi ve yasal düzenlemelere uygun şekilde hareket edilmesi önemlidir. Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu'na göre;

Kişisel verilerin korunmasına ilişkin temel ilkeler

MADDE 8

"(1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında kişinin istihbari faaliyetlere konu olmayan kendisiyle ilgili kişisel verileri hakkında bilgilendirilmesi, bu verilere erişmesi, bunların düzeltilmesi ve silinmesi taleplerine ilişkin tedbirler alınır.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına konu kişisel verilerin doğru ve güncel olması esastır. Bu veriler, işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak kullanılır.

(3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 4 üncü maddesinde belirtilen genel ilkelere aykırı hareket edilemez. Ancak millî savunma, millî güvenlik, kamu güvenliği, kamu düzeni ve ekonomik güvenlik ile ilgili istihbarat faaliyetleri kapsamında elde edilen bilgiler kişiye verilemez."

Kişisel veri güvenliği ve gizlilik

MADDE 9

"(1) Bu Kanunda belirtilen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin önlemleri alır.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemlerinin her evresinde gizliliğe uyulur. İlgili bilgi ve belgeler yasal olarak bilmesi gerekenlerden başkasına verilmez ve açıklanmaz.

(3) Bu Kanun kapsamında elde edilen kişisel veriler amacı dışında işlenemez ve aktarılamaz."

Kişisel verilerin silinmesi ve yok edilmesi

MADDE 10

"(1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen kişisel veriler, işlenme amacının ortadan kalkması hâlinde veya her durumda iki yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinir ve yok edilir.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapan birimlerdeki istihbari faaliyete konu olmayan ilgilisine ait güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ait veriler iki yılın sonunda silinir ve yok edilir.

(3) Bu veriler, işleme karşı dava açılması hâlinde karar kesinleşmeden silinemez ve yok edilemez. Mahkemelerin bu konudaki talepleri, Değerlendirme Komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kurum ve kuruluş tarafından karşılanır."

Hangi suçlar özel güvenlik olamaz?

Türkiye'de özel güvenlik görevlisi olmak için başvuran adayların, belirli suçlardan mahkumiyet durumları nedeniyle bazı kısıtlamalarla karşılaşabilecekleri belirtilmiştir. Bu kısıtlamalar, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenmiş ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve ilgili yönetmeliklerde düzenlenmiştir.

Özel güvenlik görevlisi olamayacak durumlar şunları içerebilir:

  1. Ağır Ceza Mahkemelerinde İstisna Hükümler Dışında Kalmış Mahkumiyet: Ağır Ceza Mahkemelerinde işlenen suçlardan hüküm giyilmiş olması.

  2. Devlete Karşı Suçlar: Devlete karşı işlenen suçlardan mahkumiyet durumu, özel güvenlik görevlisi olma başvurusunu engelleyebilir.

  3. Cinsel Suçlar: Cinsel saldırı, çocuk istismarı gibi cinsel suçlardan mahkumiyet durumu.

  4. Hırsızlık ve Dolandırıcılık: Hırsızlık, soygun, dolandırıcılık gibi mal varlığına yönelik suçlardan mahkumiyet.

  5. Uyuşturucu Suçları: Uyuşturucu madde ticareti veya kullanımıyla ilgili suçlardan mahkumiyet.

Bu konudaki detaylar ve güncel bilgiler için Emniyet Genel Müdürlüğü'nün resmi web sitesi veya ilgili yerel birimlerle iletişime geçmek faydalı olacaktır. Ayrıca, kişinin geçmiş suç kaydının ve mahkumiyet durumlarının değerlendirilmesi, yetkililerin takdirindedir. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Güvenlik soruşturması bittikten kaç gün sonra işe başlanır?

Güvenlik soruşturması süreci, ülkeden ülkeye ve uygulamayı yapan kuruma göre değişebilir. Ayrıca, özel bir sektörde çalışma veya kamu sektöründe görev almanın farklı prosedürleri olabilir.

Türkiye'de güvenlik soruşturması süreci genellikle birkaç hafta sürebilir. Ancak, bu süreçteki belirsizlik, başvurulan pozisyon, talep edilen güvenlik düzeyi ve kişinin geçmişindeki karmaşıklıklara bağlı olarak değişebilir.

Güvenlik soruşturması tamamlandıktan sonra işe başlama süresi, kurumun politika ve prosedürlerine, işe alım süreçlerine ve adayın niteliklerine bağlı olarak değişebilir. Genellikle güvenlik soruşturması olumlu sonuçlandıktan sonra, işe başlama süreci başlatılır ve adayın işe alım süreci tamamlanır.

Kuruma özgü politikaları ve süreçleri öğrenmek için doğrudan iş başvurusu yapılan kurumun insan kaynakları birimi ile iletişime geçmek en doğrusudur.

Güvenlik soruşturması internet geçmişine bakılır mı?

Güvenlik soruşturmaları genellikle adayın geçmişini, kişisel bilgilerini ve güvenilirliğini değerlendirmek amacıyla yapılır. Bu süreçte adayın internet geçmişi de incelenebilir. Ancak, bu inceleme genellikle belirli kurallar ve yasal düzenlemelere tabidir.

İnternet geçmişine yapılan inceleme genellikle aşağıdaki unsurları içerebilir:

  1. Sosyal Medya Profilleri: Adayın sosyal medya hesapları ve paylaşımları incelenebilir. Bu, adayın genel davranışları, tutumları ve sosyal etkileşimi hakkında bilgi sağlayabilir.

  2. İnternet Arama Sonuçları: Adayın adı veya diğer kişisel bilgileri üzerinden internet arama sonuçları incelenebilir. Bu, adayın çevrimiçi itibarı hakkında genel bir fikir verebilir.

  3. Bloglar ve Forumlar: Adayın blog yazıları, katıldığı forumlar veya çevrimiçi topluluklardaki etkileşimleri incelenebilir.

Ancak, bu tür incelemeler genellikle belirli bir yasal çerçeve içinde yapılmalıdır. Kişisel gizlilik haklarına saygı gösterilmeli ve adayın özel bilgileri korunmalıdır. Ayrıca, bu tür incelemelerin yasal olarak yapılabilmesi için adayın izni alınabilir veya belirli bir güvenlik düzeyi gerektiren pozisyonlarda daha geniş bir güvenlik değerlendirmesi kapsamında yapılabilir.

Bireyin cinsel tercihleri ve yaşantısı, suç ve kabahat sınırlarını aşmadıkça özel hayatın gizliliği kapsamında değerlendirilir. Bu bağlamda, suç teşkil etmeyen web sitelerine erişim de genelde bireyin özel hayatının bir parçası olarak kabul edilir. Ancak, özel hayatın gizliliğini koruma prensipleri çerçevesinde, suç oluşturan içeriklere erişim veya bu tür faaliyetler güvenlik soruşturması sırasında dikkate alınabilir. Özellikle çocuk istismarı içeren materyaller gibi suç teşkil eden durumlar, güvenlik soruşturmasına olumsuz etki edebilir.

Ancak, kamuya alımlarda genellikle her türlü veri detaylı olarak incelenmez. Özel hayata ait veriler, istisnai durumlar haricinde genellikle değerlendirmeye alınmaz. Örneğin, kolluk kuvvetleri genellikle rutin güvenlik soruşturmalarında bireyin internet geçmişini özel olarak araştırmazlar. Her durumda, güvenlik soruşturmaları yapılırken yasal düzenlemelere ve bireyin temel hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmesi önemlidir.

Güvenlik soruşturması hangi ilde yapılır?

Güvenlik soruşturmaları genellikle Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılır. Bu kurumlar, Türkiye genelinde faaliyet gösterirler. Güvenlik soruşturmaları, başvurulan kuruma bağlı olarak farklı illerde yürütülebilir.

Örneğin, bir kişi polis veya jandarma alımı için başvuruda bulunduğunda, güvenlik soruşturması Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılır ve bu süreç genellikle adayın ikamet ettiği veya başvuruda bulunduğu ilde gerçekleştirilir. Benzer şekilde, Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından yapılan güvenlik soruşturmaları da genellikle adayın ikamet ettiği ilde yürütülür.

Sonuç olarak, güvenlik soruşturması işlemi, başvurulan kuruma bağlı olarak Türkiye'nin çeşitli illerinde gerçekleştirilebilir.

Arşiv araştırmasında neye bakılır?

Arşiv araştırması, bir kişinin geçmişine dair kayıtların incelenmesi sürecini ifade eder. Bu süreç, genellikle güvenlik soruşturmasıyla birlikte yürütülür ve çeşitli kurumların arşivlerinde bulunan bilgilerin değerlendirilmesini içerir. Arşiv araştırmasında genellikle şu konular incelenir:

  1. Adli Sicil Kayıtları: Kişinin adli sicil kayıtları, geçmişte işlediği suçlar veya mahkemelerle olan ilişkilerini içerir.

  2. Kolluk Kuvvetleri Kayıtları: Polis ve jandarma gibi kolluk kuvvetlerinin kişi hakkındaki bilgileri, suç dosyaları ve geçmişteki olaylar incelenir.

  3. Aranma Durumu: Kişinin hâlen aranıp aranmadığı kontrol edilir.

  4. Mahkeme Kararları: Kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları araştırılır.

  5. Tahdit (Sınırlama/Kısıtlama) Durumu: Kişi hakkında herhangi bir sınırlama veya kısıtlama olup olmadığına bakılır.

  6. Kamu Davasının Ertelenmesi Kararı: Kişi hakkında açılmış bir kamu davasının ertelenmesi kararı olup olmadığı kontrol edilir.

  7. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı: Kişi hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı olup olmadığına bakılır.

  8. Kamu Görevinden Çıkarılma veya Memurluktan Çıkarma Cezası: Kişinin kamu görevinden çıkarılma veya memurluktan çıkarma cezası alıp almadığı incelenir.

Bu unsurlar, arşiv araştırması sırasında değerlendirilen temel konulardır. Bu bilgiler, güvenlik soruşturması sürecinde kişinin geçmişi hakkında bilgi sağlamak amacıyla incelenir ve bu değerlendirme sonucunda atanacakları pozisyon veya görevle ilgili bir risk değerlendirmesi yapılır. 

Devam eden soruşturma memurluğa engel mi?

Devam eden bir soruşturmanın, memur olma sürecine olumsuz etkisi olabilir. Atama süreçleri sırasında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır ve adayın geçmişindeki herhangi bir olumsuz durum tespit edilirse, atanma süreci askıya alınabilir veya sonlandırılabilir.

Devam eden bir soruşturma, adayın güvenilirlik düzeyini etkileyebilir ve atama yapılmadan önce bu soruşturmanın sonuçlanması beklenir. Atama sürecinde, kişinin geçmişindeki suçlamalar, davalar veya disiplin cezaları dikkate alınarak bir değerlendirme yapılır. Eğer devam eden soruşturma sonucunda olumsuz bir durum ortaya çıkarsa, bu adayın memur olarak atanmasını engelleyebilir.

Ancak bu durumlar genellikle adil bir değerlendirme sürecine tabi tutulur ve kişilerin hakları korunur. Olumsuz bir değerlendirme durumunda adayın itiraz hakkı bulunabilir. Bu nedenle, adaylar güvenlik soruşturması sürecinde dürüst ve doğru bilgi vermelidirler.

Güvenlik soruşturmasında telefon kayıtlarına bakılır mı?

Güvenlik soruşturması sürecinde genellikle kişinin telefon kayıtlarına bakılır. Bu kapsamda, telekomünikasyon yoluyla gerçekleştirilen iletişim faaliyetleri, arama kayıtları ve mesajlaşma aktiviteleri incelenebilir. Telefon kayıtları, kişinin sosyal çevresi, iletişim alışkanlıkları ve potansiyel güvenlik riskleri hakkında bilgi sağlamak amacıyla değerlendirilebilir.

Ancak bu inceleme, hukuki sınırlar içinde gerçekleştirilmelidir. Kişinin özel hayatına müdahalede bulunacak şekilde izinsiz veya hukuki dayanağı olmadan geniş kapsamlı bir telefon kayıtları incelemesi yapılamaz. Güvenlik soruşturması sürecindeki incelemeler genellikle güvenlikle ilgili riskleri belirlemeye odaklanır ve adayın geçmişindeki olası güvenlik tehditlerini değerlendirmeye yöneliktir.

Bu nedenle, güvenlik soruşturması sırasında telefon kayıtlarına bakılması, adayın güvenilirlik seviyesini belirleme amacını taşır ve bu incelemeler, yasal düzenlemelere ve kişisel gizlilik haklarına uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin temel ilkeler kanunda şu şekilde ifade edilmiştir;

MADDE 8

"(1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında kişinin istihbari faaliyetlere konu olmayan kendisiyle ilgili kişisel verileri hakkında bilgilendirilmesi, bu verilere erişmesi, bunların düzeltilmesi ve silinmesi taleplerine ilişkin tedbirler alınır.

(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına konu kişisel verilerin doğru ve güncel olması esastır. Bu veriler, işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olarak kullanılır.

(3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 4 üncü maddesinde belirtilen genel ilkelere aykırı hareket edilemez. Ancak millî savunma, millî güvenlik, kamu güvenliği, kamu düzeni ve ekonomik güvenlik ile ilgili istihbarat faaliyetleri kapsamında elde edilen bilgiler kişiye verilemez."

Güvenlik soruşturması nasıl sorgulanır?

Güvenlik soruşturması süreci genellikle adayın bilgisi dışında gerçekleştirilir ve bu süreçte adayın doğrudan bir sorgulama hakkı bulunmaz. Güvenlik soruşturması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri gibi kurumlar tarafından yürütülür.

Ancak, güvenlik soruşturması sürecinde adayın sağladığı bilgiler ve geçmişi incelendiğinde, soruşturma sonuçları hakkında bilgi almak için aday, başvurduğu kurum veya kuruluşla iletişime geçebilir. Ancak, bu talepler genellikle özet bilgilerle sınırlı olabilir ve soruşturma sürecinin detaylarına tam anlamıyla erişim mümkün olmayabilir.

Adaylar genellikle güvenlik soruşturması sürecinde şeffaf bir iletişim sağlanmasını bekleyebilirler, ancak güvenlik nedenleriyle detaylı bilgiler paylaşılmayabilir. Adaylar, soruşturma süreci hakkında daha fazla bilgi almak veya bir itiraz yapmak istiyorlarsa, genellikle başvurdukları kurumun insan kaynakları veya ilgili birimleri ile iletişime geçebilirler.

Yönetmeliğin 13. maddesinde belirtildiği üzere, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçlerinin her evresinde kesinlikle gizliliğe uyulur. Bu nedenle, soruşturma ve araştırmanın evreleri ile sonuçları, sadece bilmesi gereken yetkililere açıklanır. Bu bilgilerin ne olduğunu, neden olumsuz bir sonuç aldığını ya da durumu öğrenmek için ayrıca bir sorgulama imkânı maalesef bulunmamaktadır.

E-devlet uygulamasında da güvenlik soruşturması sonuçlarına dair bir sorgulama alanı bulunmamaktadır. Örneğin, Sağlık Bakanlığı'na yapılan başvurularda, soruşturma sonuçlarına dair bilgiler sağlanmamaktadır. Emniyet ve jandarma birimlerine yöneltilen sorulara dahi resmi bir bilgi alma olanağı bulunmamaktadır.

Güvenlik soruşturması sonuçları, sadece ilgili idarenin resmi olarak açıklamasıyla öğrenilebilir. Ancak, güvenlik soruşturmasının neden olumsuz sonuçlandığını öğrenmek için 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu kullanılabilir. İdare, bu bilgiyi vermeyi reddederse, Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu'na ya da idare mahkemesine başvurularak bu bilgilere ulaşmak mümkündür. 

Hukuki destek için bize ulaşabilirsiniz.

Özel güvenlik soruşturması ne zaman başlar?

Özel güvenlik soruşturması, başvuru sahibinin belirli bir güvenlik görevine atanması için yapılan başvurudan sonra başlar. Bu süreç, başvuru sahibinin kimlik, öğrenim durumu, adli sicil kaydı ve benzeri bilgilerinin incelenmesini içerir. Genellikle özel güvenlik soruşturması, başvurunun yapıldığı yerdeki ilgili kolluk kuvvetleri veya güvenlik birimleri tarafından gerçekleştirilir.

Özel güvenlik soruşturması sürecinde, başvuru sahibinin adli sicil kaydı, önceki suçları, güvenlikle ilgili olumsuz bir geçmişi olup olmadığı gibi faktörler değerlendirilir. Bu süreç, başvurulan güvenlik görevinin niteliğine göre değişebilir. Başvuru sahibinin önceki çalışma geçmişi, eğitim durumu ve referansları da bu süreçte değerlendirilebilir.

Bu soruşturmanın sonucunda olumlu bir değerlendirme yapılırsa, başvuru sahibi özel güvenlik görevine atanabilir. Ancak olumsuz bir değerlendirme durumunda başvuru reddedilebilir. Özel güvenlik soruşturması süreci, genellikle birkaç hafta sürebilir, ancak süreç yerel düzenlemelere ve yoğunluğa bağlı olarak değişebilir.

Güvenlik soruşturması yapıldığı nasıl anlaşılır?

Güvenlik soruşturması süreci genellikle başvuru sahibine açık bir şekilde bildirilmez. Bu sürecin ayrıntıları ve sonuçları, gizlilik ve güvenlik nedenleriyle sıklıkla başvuru sahibine iletilmez. Güvenlik soruşturması yapıldığına dair resmi bir bilgilendirme almak nadirdir ve bu tür bilgiler genellikle gizli tutulur.

Ancak, başvurulan pozisyon ve kuruma bağlı olarak, güvenlik soruşturması sürecinin bir parçası olarak referans kontrolü veya ek belgeler talep edilebilir. Bu talepler, başvuru sahibine sürecin devam ettiği konusunda bir ipucu verebilir. Ayrıca, iş görüşmeleri ve başvuru süreçleri sırasında güvenlik soruşturması adına ek bilgiler talep edilebilir.

Sonuçları beklerken başvuru sahibinin sabırlı olması önemlidir. Güvenlik soruşturması süreci genellikle birkaç hafta sürebilir ve bu süre zarfında başvuru sahibine herhangi bir resmi bildirim yapılmaz. Eğer güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanırsa, başvuru sahibine genellikle yazılı bir bildirim yapılır ve reddedilen başvuruların gerekçesi açıklanır.

Atandıktan sonra güvenlik soruşturması nedir?

Atandıktan sonra güvenlik soruşturması, kişinin atanmış olduğu pozisyonun güvenlik gereksinimlerini karşılamak ve güvenliğini sağlamak amacıyla yapılır. Bu tür bir soruşturma, kişinin atanmış olduğu göreve uygunluğunu değerlendirmek için gerçekleştirilir. Atanmış olduğu pozisyonun hassasiyetine bağlı olarak, bir kişinin geçmişindeki olası güvenlik riskleri ve uyumsuzluklar göz önüne alınır.

Bu tür bir soruşturmanın amacı, atanmış olan kişinin güvenilir ve güvenlik açısından uygun bir aday olup olmadığını belirlemektir. Soruşturma genellikle polis kayıtları, adli sicil kayıtları, istihbarat bilgileri ve diğer güvenlik verilerini içerir. Ayrıca, kişinin yabancı ülkelerle olan ilişkileri, terör örgütleri veya suç örgütleriyle bağlantıları gibi unsurlar da değerlendirilebilir.

Bu tür bir soruşturma genellikle atanmadan önce değil, atanmadan sonra yapılır. Atanmadan önce yapılan güvenlik soruşturmaları genellikle işe alım sürecinin bir parçasıdır ve adayın geçmişindeki olası riskleri değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilir. Ancak, atanmadan sonra yapılan güvenlik soruşturmaları, kişinin göreve başladıktan sonra da güvenlik standartlarını sürdürüp sürdürmediğini değerlendirmek amacıyla yapılır. Bu tür soruşturmalara, kamu güvenliğini sağlama, devlet sırlarını koruma ve benzeri nedenlerle ihtiyaç duyulabilir.

Güvenlik soruşturmasında aileye bakılıyor mu?

Güvenlik soruşturması sürecinde genellikle adayın ailesine de bakılır. Ancak, bu durum ülkeden ülkeye ve kurumdan kuruma farklılık gösterebilir. Güvenlik soruşturması, adayın genel yaşam geçmişini, sosyal çevresini ve ilişkilerini değerlendirme amacı taşır. Bu bağlamda, adayın ailesine dair bilgiler, soruşturmanın bir parçası olarak incelenebilir.

Aileye bakılmasının temel nedenleri şunlar olabilir:

  1. Bağlantılar ve İlişkiler: Adayın ailesi üzerinden sosyal çevresi ve ilişkileri değerlendirilerek, olası güvenlik riskleri araştırılabilir.

  2. Duyarlı Bilgilere Erişim: Ailenin üyelerinin işleri veya ilişkileri, adayın güvenilirliğini etkileyebilecek önemli bilgiler içerebilir. Bu nedenle, adayın ailesine dair bilgiler soruşturmanın bir parçası olarak incelenebilir.

  3. İlgili Güvenlik Konuları: Adayın ailesinin, güvenlikle ilgili konulara karışmış olması veya adayın güvenlik açısından riskli bir durumla ilişkilendirilmiş olması durumunda, bu bilgiler soruşturmanın bir parçası olabilir.

Ancak, bu tür bilgilerin incelenmesi genellikle belirli bir amaca yöneliktir ve adayın mahremiyetinin korunması gerekliliğine riayet edilir. Güvenlik soruşturması süreçleri, genellikle yasal düzenlemelere ve gizlilik kurallarına uygun olarak yürütülür.

Güvenlik soruşturması bitmeden göreve başlanır mı?

Güvenlik soruşturması genellikle işe alım sürecinin bir parçası olarak yapılır ve tamamlanması beklenir. Ancak, bazı durumlarda güvenlik soruşturması süreci tamamlanmadan adaylar göreve başlayabilir. Bu durum, işe başlamadan önce geçici bir süre için belirli şartlara tabi olma veya güvenlik soruşturmasının devam ettiği bir süreç içinde göreve başlama gibi durumları içerebilir.

Güvenlik soruşturması sürecinin tamamlanması önemli bir adımdır ve bu sürecin sonuçları, adayın pozisyonu için uygunluğunu değerlendirmek amacıyla kullanılır. Göreve başlamadan önce tamamlanmış bir güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanması genellikle işe başlamak için bir ön koşuldur.

Ancak, belirli durumlarda (örneğin, geçici görevler, acil durumlar) işverenler geçici tedbirler alabilir ve güvenlik soruşturması tamamlanmadan adaylara belirli şartlar altında geçici görevlere başlama izni verebilir. Bu durumlar işverenin politika ve uygulamalarına, pozisyonun özelliklerine ve güvenlik gereksinimlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Avukat için bize ulaşabilirsiniz.

Soruşturma kaç ay sürer?

Güvenlik soruşturması süresi, bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. Bu faktörler arasında kurumun politikaları, başvuru yoğunluğu, soruşturulan kişinin geçmişi ve güvenlik düzeyi gibi unsurlar yer alabilir. Güvenlik soruşturması süresi genellikle birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişebilir.

Birçok durumda, güvenlik soruşturması için belirlenen yasal süreler bulunabilir. Örneğin, bir ülkede belirli bir güvenlik soruşturması için maksimum süre yasal olarak belirlenmiş olabilir. Ancak, bu süreler uygulama ve iş yüküne bağlı olarak değişebilir.

Güvenlik soruşturması sürecinin tamamlanması genellikle adayın geçmişindeki çeşitli unsurları, önceki iş geçmişini, eğitimini, finansal durumunu, adli sicilini ve diğer güvenlikle ilgili faktörleri incelemeyi içerir. Bu unsurların toplanması ve değerlendirilmesi bir süre alabilir.

Siz de bize ulaşarak avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetlerimizden faydalanabilirsiniz

Bize Katılın ve Güncel Bilgilerden Haberdar Olun.