Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Nedeniyle Boşanma
Nişanlılık, Anlaşmalı boşanma, Boşanma, Nafaka, Boşanmada velayet, Çekişmeli boşanma avukatı, Yoksulluk nafakası, İştirak nafakası, Anlaşmalı boşanma avukatı, Boşanma maliyeti, Tedbir nafakası
AILE HUKUKUBOŞANMA HUKUKU
Evlilik, birbirleriyle hayatlarını birleştirmek isteyen ve aralarında evlenme engeli olmayan bir kadın ile bir erkeğin yapmış olduğu hukuki işlemdir. Fakat, çiftler her zaman evlilikten beklediği sonucu alamayabilir ve çiftler arasında ciddi problemler meydana gelebilir. Bu durumda eşlerden yalnızca birinin boşanmaya karar vermesiyle çekişmeli, her ikisi tarafından karar verilmesiyle anlaşmalı boşanma yoluna gidilir. Kanunda belirtilmiş, çeşitli kategorilere ayrılmış birçok boşanma sebebi vardır ve her boşanma sebebinin kendine özgü şartları taşıması gerekmektedir. Bu yazımızda hemen herkesin mutlaka duyduğu, ülkemizdeki boşanmaların büyük bir çoğunluğuna dayanak oluşturan, eski adı şiddetli geçimsizlik olan evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebiyle boşanma konusunu ele alacağız.
Giriş
Boşanma Sebepleri
Türk Medeni Kanunu, boşanma sebeplerini düzenlemiştir. Her boşanma kanunda belirtilen sebeplerden birine dayanmak zorundadır. Bu sebepler; zina (TMK 161), hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış (TMK 162), suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme (TMK 163), terk (TMK 164), akıl hastalığı (TMK 165) ve evlilik birliğinin temelden sarsılması (TMK 166) olarak sıralanır.
Boşanma sebepleri, “özel boşanma sebepleri” ve “genel boşanma sebepleri” olarak iki gruba ayrılmaktadır.
Özel sebepler; zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, terk, haysiyetsiz hayat sürme ve suç işleme, akıl hastalığı olarak sıralanır. Boşanmaya neden olan olayın tespiti daha kolay yapılabilir niteliktedirler.
Genel sebepler; evlilik birliğinin temelden sarsılması, eşlerin anlaşmalı boşanması, ortak hayatın yeniden kurulamaması olarak sıralanmaktadır. Bu kategorideki boşanma sebepleri çeşitli olgu ve olaylara dayandırılabilir, bu yüzden tespiti zor yapılabilir niteliktedirler.
Boşanma sebepleri, “mutlak boşanma sebepleri” ve “nisbi boşanma sebepleri” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Mutlak boşanma sebepleri; zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, terk, eşlerin anlaşması (TMK 166/3) ve fiili ayrılık (166/5) olarak sıralanır. Bu sebeplerin, olgu ve olayların varlığının ispatlanmasıyla eşlerin boşanmasına karar verilir. Hâkimin takdir yetkisi söz konusu değildir.
Nisbi boşanma sebepleri ise “suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, akıl hastalığı ve evlilik birliğinin temelden sarsılması” olarak sıralanır. Bu sebeplerin, olgu ve olayların ispatlanması tek başına boşanma için yeterli değildir. Bu durumun, diğer eş için ortak hayatı çekilmez hale getirdiği hâkim tarafından araştırılıp, gözlemlenip, takdir edilmelidir.
Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması
Türk Medeni Kanunu madde 166’ya göre evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.
TMK 166/2 bu kuralın istisnasıdır. “Yukarıdaki fıkrada belirtilen hâllerde, davacının kusuru daha ağır ise, davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır. Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.”
Evlilik birliğinin temelden sarsılması oldukça soyut bir kavramdır. Bu sebeple hâkimin takdir yetkisi geniştir. Hâkim her detayı incelemelidir ve ona göre eşlerin boşanmasına karar vermelidir. Her evlilikte tartışmalar, anlaşmazlıklar meydana gelebilmektedir önemli olan bu tartışmaların derecesi ve etkileridir. Evlilik birliğine zarar veren ve eşlerden birlikte yaşanması beklenemeyecek kadar şiddetli olan anlaşmazlıklar boşanma sebebidir. Hâkim bu yetkisini kullanırken bilimsel görüşlerden ve yargı kararlarından yararlanmaktadır. Yargıtayın vermiş olduğu kararlardan evlilik birliğini temelden sarsan olay, olgu ve durumlar hukukçular için yol gösterici niteliktedir. Birkaç örnek karara göre
Eşlerden birinin,
o Aşırı borç yapması
o Gerekli kişisel bakımına özen göstermemesi
o Yabancı erkeklerle/kadınlarla plaj, gazino gibi yerlerde bulunması
o Aşırı kıskançlık
o Alkol bağımlılığı
o Milli ve dini değerlere tecavüzü
o Cinsel iktidarsızlığı
o Sadakatsizliği
o Saygısızlığı
o Diğeri hakkında küçük düşürücü beyanda bulunması
o Sürekli kavga etmesi
o Diğerinin sağlığını önemsememesi
o Diğerini fuhuş yapmaya zorlaması
o Diğerinin cebinden habersiz para alması
o Eve ve çocuklara bakma ödevinin savsaklaması
Evlilik birliğinin temelden sarsıldığını gösterir. Bu örnekleri çoğaltmak elbette mümkündür. Hâkim, her somut olayın özelliklerine göre, eşlerin sosyal, kültürel ve ekonomik durumlarını da göz önünde tutarak, eşlerin arasındaki problemin ciddiyetine bakarak karar verir.
Diğer Boşanma Sebeplerine Oranla Daha Yaygın Olmasının Sebebi Nedir?
Diğer boşanma sebeplerinde çeşitli şartların gerçekleştirilmesi gerekmektedir, bazılarında hak düşürücü süre ve zamanaşımı öngörülmüştür. Örneğin, zina sebebiyle boşanmak isteyen eş, zina yapan eşi affettiyse, zina sebebiyle boşanma davası açamaz. Açsa bile bu sebeple boşanamaz. Ancak affettiği için sonradan pişman olan ve boşanmak isteyen eş evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebine dayanarak boşanma davası açabilir ya da kanunda belirtilmiş süreyi geçiren eş, söz konusu sebebe dayanarak boşanma davası açamaz ama evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebine dayanarak boşanma davası açabilir.
Anlaşmalı boşanma için en az bir yıllık evli olma şartını sağlamayan eşler de evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebini dayanak göstererek boşanma davası açabilirler.
Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Genel boşanma sebebi olması ve herhangi bir süre şartına bağlanmamış olması sebebiyle diğer boşanma sebeplerine oranla daha fazla tercih edilen bir yoldur.
Siz de bize ulaşarak avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetlerimizden faydalanabilirsiniz
Bize Katılın ve Güncel Bilgilerden Haberdar Olun.
